صعود قله آزادکوه از وارنگه‌رود و بازگشت از کلاک، 14 و 15 تیر 97

درباره آزادکوه:

قله آزادکوه با ارتفاع 4370 متر قله‌ای زیبا و منفرد در قلب البرز مرکزی و در استان مازندران واقع شده است. از 4 مسیر امکان صعود نرمال قله وجود دارد که در گزارش قله آزادکوه، ۳ اردیبهشت ۹5 به آن اشاره شده است. دو مسیر گرده شرقی و دیواره شمالی نیز مسیرهای فنی صعود قله آزادکوه می‌باشند.

از فراز قله آزادکوه، مجموعه قلل علم‌کوه در شمال غرب، ناز و کهار در غرب، دونا، سرخاب‌ها و سوتک‌ها در جنوب غرب، خط‌الراس‌های کمان‌کوه و عقب‌تر از آن خط‌الراس سرکچال در جنوب، نرگس‌ها، پالون‌گردن، خلنو و قلل خط‌الراس آن به همراه قله دماوند در جنوب شرق رویت می‌شوند.

در این برنامه دو روزه قصد داریم قله آزادکوه را از مسیر وارنگه‌رود صعود کرده و از مسیر کلاک بازگردیم که در ادامه شما را به مطالعه مشروح گزارش دعوت می‌کنم.

زمان‌بندی برنامه:

پنجشنبه 14 تیر 97

6:50 حرکت از تهران

10:00 وارنگه‌رود

10:15 حرکت از وارنگه‌رود

11:20 ابتدای دره شیرکمر، 40 دقیقه توقف برای صبحانه

14:15 کلبه محیط بانی سوتک، استراحت و توقف برای ناهار و نماز

15:25 حرکت و ادامه برنامه

16:00 گردنه شمالی قله خرسلک

17:20 گردنه سوتک، 15 دقیقه توقف برای عکاسی

17:50 گردنه کمان‌کوه

18:40 دشت کمان‌کوه

جمعه 15 تیر 97

4:00 بیدار باش

6:00 حرکت به سمت گردنه چورن

7:50 گردنه چورن، کمتر از نیم ساعت توقف

8:15 حرکت به سمت قله

9:45 قله آزادکوه

10:20 فرود

11:00 گردنه چورن

11:25 فرود از دره کلاک

13:00 توقف برای ناهار و نماز به مدت یک ساعت و ده دقیقه

15:00 کلاک بالا

15:30 حرکت به سمت تهران

20:20 تهران

 

مشروح برنامه:

سلام دوستان گرامی

شاید اولین بار نام آزادکوه را با وارنگه‌رود و مسیر زیبای آن شنیدم و پس از اولین صعودم به آزادکوه در ۳ اردیبهشت ۹5 که از مسیر کلاک و بصورت یک روزه اجرا شد تمایل داشتم در برنامه بعدی این قله را از مسیر وارنگه‌رود صعود کنم. اجرای این برنامه را از صعود پارسال قله کهار در 29 دی 96 در سر داشتم و بالاخره روز موعود فرا رسید.

با راننده قرار گذاشته بودیم که ساعت 6 صبح از میدان آزادی حرکت کنیم که متاسفانه با تاخیر ایشان حدود یک ساعت دیرتر راه افتادیم. باید خودمان را به روستای وارنگه‌رود در جاده چالوس می‌رساندیم. در کیلومتر 60 جاده چالوس و مقداری بعد از گچسر به سه راهی دیزین می‌رسیم. وارد جاده دیزین شده و پس از دو سه کیلومتر در سمت چپ جاده و بلافاصله پس از ساختمان مربوط به اداره محیط بانی وارد جاده فرعی وارنگه‌رود می‌شویم. ترافیک غیرمنتظره جاده چالوس نیز به تاخیر راننده اضافه شد تا در نهایت ساعت 10 صبح به وارنگه‌رود رسیدیم. حدود یک ساعتی از زمانی که پیش‌بینی کرده بودم عقب بودیم. با ماشین تا انتهای روستا و انتهای جاده خاکی رفته و بلافاصله پس از آماده شدن همنوردان وارد مسیر پاکوب کنار رودخانه شدیم.

همنوردان پرنشاط و سرحال حرکت خود را شروع می‌کنند. پس از مدت کوتاهی از یک پل آهنی عبور کرده و به سمت دیگر رودخانه می‌رویم. آب رودخانه بسیار پرآب و زلال و سرد است و به این دره زیبا که در ادامه بسیار عریض هم می‌شود زیبایی خاصی داده است.

مسیر دره وارنگه‌رود را از کنار رودخانه ادامه می‌دهیم تا پس از ساعتی به ابتدای دره سوتک یا شیرکمر می‌رسیم. دره شیرکمر در سمت چپ ما قرار دارد و در ابتدای آن چند درخت کهنسال و یک چشمه قرار دارد. اینجا محل مناسبی است که در کنار درخت‌ها و زیر سایه آنها برای صبحانه توقف کنیم. یکی از دوستان که شرایط مناسب برای صعود ندارد از همینجا انصراف داده و باز می‌گردد. ادامه مسیر ما از دره شیرکمر می‌باشد و برای همین از دره وارنگه‌رود جدا شده و فاصله می گیریم.

مسیر خود را از دره شیرکمر ادامه داده و همان ابتدا با عبور از رودخانه در مسیر پاکوب قرار می‌گیریم. در ادامه مسیر پر پیچ و خم دره شیرکمر لازم می‌شود به دفعات از رودخانه عبور کنیم. رودخانه پر آب دره شیرکمر به رودخانه وارنگه رود ملحق می‌شود. در ادامه به یک چشمه پرآب رسیده و مقداری توقف می‌کنیم. دره شیرکمر بسیار زیبا و سرسبز با رودخانه‌ای پرآب و زلال و خروشان است که هرچه به انتهای آن نزدیک می‌شویم به زیبایی‌های آن افزوده می‌شود. گاهی از میان سبزه‌‌ها و  گیاهان زیبا و معطری مانند گلپر عبور می‌کنیم که از قد ما هم بلندتر شده و عطر آنها فضا را پر کرده است.

در انتهای دره به یک دشت در منطقه سوتک می‌رسیم که کلبه محیط بانی سوتک هم همانجا قرار دارد. در کنار کلبه نیز چشمه‌ای قرار دارد و محل توقف و یا شب‌مانی بعضی از گروه‌ها می باشد. ما هم پس از پیمایش این دره طولانی در محل کلبه محیط بانی توقف کرده و استراحت می‌کنیم.

از کلبه مسیر پاکوب را به سمت شرق و گردنه ادامه می‌دهیم. از دره نسبتا باریک شیرکمر وارد یک منطقه دشت مانند و وسیع با پوشش گیاهی بسیار زیبا می‌شویم. با عبور از یک مسیر پرشیب و در حالیکه قلل تیغه‌ای سرخاب در سمت چپ ما قرار دارد به گردنه شمالی قله خرسلک می‌رسیم که البته در بعضی منابع گردنه سوتک نیز نامیده شده است.

با قرار گرفتن بر روی این گردنه دشت زیبای سوتک و قله‌های سوتک بزرگ و کمان‌کوه پیش روی ما قرار می‌گیرد. همچنین قله خرسلک در سمت جنوب (سمت راست ما) و قله سوتک کوچک در سمت شمال (سمت چپ ما) این گردنه قرار دارند. بر روی این گردنه دقایقی استراحت کرده و سپس مسیر را به سمت گردنه سوتک طی می‌کنیم. از گردنه شمالی قله خرسلک تا کمپ کمان‌کوه بطور کلی اکثر مسیر به صورت تراورسی و یا با شیب ملایم است.

از پاکوب مشخصی که از روی گردنه شمالی قله خرسلک به سمت شمال شرق و گردنه سوتک می‌رود دشت سوتک را از سمت شمال دور می‌زنیم. عطر مدهوش کننده‌ای بخاطر گلها و گیاهان در مسیر پیچیده است. مسیر تراورسی را پیمایش کرده و قبل از گردنه سوتک به یک چشمه می‌رسیم و ۲۰ دقیقه توقف و استراحت داریم.

سپس به مسیر ادامه داده و به گردنه سوتک می‌رسیم که در برخی منابع گردنه کمان‌کوه نامگذاری شده است. از این گردنه برای اولین بار در این مسیر قله آزادکوه با شکل منحصر به فرد آن دیده می‌شود و همگان را برای نظاره کردن و تصویربرداری متوقف می‌کند. ما نیز چنین می‌کنیم و ۱۵ دقیقه توقف می‌کنیم. آزادکوه تنها از این سمت “شاهزاده کج گردن” است!

اگرچه اختلاف نظر در نامگذاری مناطق کوهستان طبیعی است، اما به نظر می‌رسد نامگذاری این محل بعنوان گردنه سوتک مناسب‌تر است. چون این گردنه، گردنه‌ای اصلی مشرف به دشت سوتک و سمت دیگر آن مشرف به آزادکوه بوده و از طرف دیگر یک سمت آن قله سوتک کوچک و سمت دیگر آن قلل کمان‌کوه و سوتک بزرگ قرار دارد.

از گردنه سوتک یک مسیر پاکوب دیده می‌شود که به سمت دره نسن می‌رود. ما نیز مسیر خود را به سمت گردنه کمان‌کوه و دشت کمان‌کوه ادامه می‌دهیم که البته پیدا کردن این پاکوب نیاز به دقت دارد و در ادامه‌ی پاکوب طی شده تا گردنه، به سمت کمان‌کوه می‌رود. پس از مدت کوتاهی به گردنه کمان‌کوه می‌رسیم و بدون توقف به مسیر خود ادامه می‌دهیم.

در ادامه مجددا دامنه کمان‌کوه را تراورس می‌کنیم و در این مدت آزادکوه تمام قامت در معرض دید ماست. مسیر پاکوب را ادامه داده و در یک قسمت از روی یک برفچال عبور می‌کنیم. همین مسیر تراورسی ما را به محل شبمانی دشت کمان‌کوه در دامنه‌های قله کمان‌کوه می‌رساند.

محل کمپ در دشت کمان‌کوه و در دامنه کمان‌کوه و سرماهو و یخچال فوق‌العاده زیبا و دیدنی می‌باشد. چندین چادر قبل از ما در محل دشت برپا شده است که بعضا از شب قبل در آنجا اقامت داشته‌اند. بلافاصله کمپ خود را برپا کرده و سپس به تماشای مناظر اطراف و عکس‌برداری از این طبیعت کم‌نظیر می‌پردازیم. منظره آزادکوه، خط الراس کمان‌کوه، چادرهای رنگارنگ کوهنوردان و انعکاس همه اینها در برکه‌ای که از آب برفچال تشکیل شده و رود جاری از برفچال از زیبایی‌های دشت سرسبز کمان‌کوه می‌باشد. اعضای گروه پس از صرف شام در داخل چادرها به استراحت مشغول می‌شوند و برای فردا آماده می‌شوند. هوا رو به تاریکی می‌رود و آسمان شب بسیار پرستاره و زیبا شده است. شبی آرام و بدون باد با هوایی نسبتا سرد که مانع خواب برخی همنوردان می‌شود را پشت سر می‌گذاریم. اما من خواب کامل و خوب و عمیقی داشتم.

ساعت ۴ صبح بیدارباش است و همنوردان برای حرکت آماده می‌شوند. صبحانه مختصری صرف می‌کنیم و پس از نماز، چادرها را جمع‌آوری، کوله‌ها را بازچینی و آماده حرکت می‌شویم. پاکوب در سمت دیگر رودخانه برفچال و مقداری بالاتر قرار دارد که با اندکی دقت پیدا می‌شود. در هوایی مطبوع و عالی به سمت گردنه چورن حرکت می‌کنیم. مسیر تراورسی را ادامه داده و به یک گردنه می‌رسیم و سپس به سمت گردنه چورن ارتفاع می‌گیریم.

به سمت چورن حرکت می‌کنیم و از خط الراس کمان‌کوه سرماهو یخچال و کهنو که پشت سر ما قرار دارد فاصله می‌گیریم. در حالیکه فکر پیمایش این خط الراس را در سر می‌پرورانم و امیدوارم بتوانم در آینده نزدیک آن را اجرا کنم. اکثر مسیر تا گردنه چورن تراورسی است و یا شیب بطور ملایم افزایش می‌یابد.

پس از چند فراز و فرود به گردنه چورن می‌رسیم. تمام مسیرهای صعود نرمال آزادکوه به گردنه چورن ختم می‌شود. برای همین از گردنه تا قله مسیر شلوغ و پرترافیک است!

در اینجا دو نفر از دوستان علی‌رغم توانایی برای صعود تصمیم می‌گیرند که در گردنه استراحت کنند و از مناظر استفاده کنند. بقیه همنوردان نیز کوله‌های سنگین خود را در گردنه گذاشته و با یک کوله حمله سبک و وسایل ضروری به سمت قله حرکت می‌کنند. هرچند که کوهنوردان زیادی به سمت قله حرکت می‌کنند و مسیر شلوغ است، ما نیز مسیر پرشیب یال قله را از راه پاکوب و بصورت زیگزاگ و با سرعت مناسب طی کرده و به قله می‌رسیم.

کوهنوردان زیادی از سراسر کشور و بخصوص شهرهای شمالی کشور خود را به آزادکوه رسانده‌اند و جمعیت زیادی روی قله حضور دارند. بطوریکه برای عکس گرفتن با تابلوی قله صف درست شده بود. من هم از خیر آن تابلو گذشتم!

از فراز قله مناظر و قلل اطراف را می‌بینم. برخی از قلل را می‌شناسم و آنها را شناسایی می‌کنم ولی تجربه صعود به بسیاری از قله‌های این منطقه را ندارم. در طول برنامه نیز با خود فکر می‌کردم که یکی از خلاهای برنامه‌های کوهنوردی من قلل این منطقه و قلل منطقه علم‌کوه و بطور کلی قلل جاده چالوس است که کمتر به آنها پرداخته‌ام. دلیل این اتفاق دور بودن مسافت است که امیدوارم بتوانم در آینده بیشتر به آنها بپردازم.

ما نیز بر فراز قله مقداری استراحت کرده و پس از صرف خوراکی و گرفتن عکس یادگاری مسیر بازگشت را در پیش می‌گیریم. مسیر بازگشت تا گردنه در بیشتر قسمت‌ها شن‌اسکی هست و با انتخاب مسیر مناسب می‌توانیم به سرعت خود را به گردنه چورن برسانیم.

مجددا کوله‌های سنگین را به دوش کشیده و به سمت دره کلاک در شرق گردنه چورن سرازیر می‌شویم. همان ابتدای دره و مقداری پایین‌تر از گردنه چورن چشمه‌ای برای استفاده آب آشامیدنی وجود دارد. مسیر دره کلاک در بعضی قسمت‌ها پرشیب است و از پاکوب مشخص به سمت “کلاک بالا” می‌رود.

در این مسیر نیز با چادرهای کوهنوردانی که در دره کلاک شب‌مانی داشته‌اند برخورد می‌کنیم. دره کلاک نیز بسیار زیبا و سرسبز است و هرچه به کلاک بالا نزدیک می‌شویم بر زیبایی‌های آن افزوده می‌شود.

هرچه به کلاک نزدیک می‌شویم و ارتفاع کم می‌کنیم بر گرمای هوا نیز افزوده می‌شود. پس از کاهش شیب دره و بالاتر از گوسفندسرا در محل مناسبی برای استراحت و ناهار توقف می‌کنیم. راه چندانی تا انتهای دره باقی نمانده است که شیب مسیر ملایم‌تر می‌شود. در نزدیکی‌های روستا نیز چشمه‌ای وجود دارد که از گرما به آب سرد و گوارای آن پناه می‌بریم. در پایین دره و انتهای مسیر به کوچه باغ‌های زیبای روستا رسیده و به روستای کلاک بالا وارد می‌شویم.

خودرویی که هماهنگ کرده بودیم نیز پس از مدت کوتاهی به روستا می‌رسد و به اتفاق اعضای گروه پس از یک برنامه سنگین دو روزه، خسته اما پرنشاط و خوشحال از این برنامه عالی به سمت تهران حرکت می‌کنیم.

به لطف خدا قبل از غروب آفتاب به تهران می‌رسیم و برنامه را به اتمام می‌رسانیم. جای همه دوستانی که تمایل داشتند در این برنامه در کنار ما باشند و بدلایل مختلف نتوانستند خالی بود. به امید دیدار در برنامه‌های آتی..

این برنامه برای گروه کوهنوردی شهید ورکش اجرا شد و می‌توانید توضیحات و گزارش برنامه دوستانم در این گروه را اینجا مطالعه کنید.

 

نکات برنامه:

• بهتر است که ابتدای صبح خود را به وارنگه‌رود برسانیم. دیررسیدن ما به وارنگه‌رود می‌توانست مشکل‌ساز شده و یا حداقل از زیبایی‌های برنامه بکاهد و یا مناظر زیبای برنامه را بخاطر تاریکی از دست بدهیم که خوشبختانه چنین نشد و بخاطر همنوردان هم‌پا و خوبی که داشتیم در زمان‌بندی مناسب و بدون مشکل برنامه را اجرا کردیم.
• چشمه‌های مسیر در این فصل به اندازه کافی پرآب بوده و قابل استفاده می‌باشد. بهتر است از آخرین چشمه قبل از گردنه سوتک، آب آشامیدنی برای مدت شبمانی و همچنین برای روز دوم تا بازگشت از قله به گردنه چورن برداشته شود. در محل کمپ نیز آب برفچال در دسترس است که البته در صورت اضطرار و با رعایت شرایط آن برای آشامیدن قابل استفاده می‌باشد.