درباره برنامه:
قله‌های پیرزن‌کلوم و مهرچال دو قله از مجموعه قله‌های خط‌الراسی غربی – شرقی در البرز مرکزی است که از قله گل زرد در شرق خط‌الراس آغاز شده و پس از قله‌های سیاه‌پلاس، فیل زمین، گاوبینی، سرسیاه‌غارها، پرسون، ریزان و آتش‌کوه با قله‌های مهرچال، پیرزن‌کلوم و همهن در غرب پایان می‌یابد. قله مهرچال با ارتفاع تقریبی 3910 متر و قله پیرزن‌کلوم با ارتفاع تقریبی 3850 متر مرتفع‌ترین قله‌های این خط‌الراس می‌باشند.
قله پیرزن‌کلوم در جنوب روستای گرمابدر فشم واقع شده و از سمت شرق به دشت لار و از طریق گردنه‌ای در شمال شرق خود به قله شیورکش می‌رسد. در جنوب غرب آن دشت مهرچال قرار دارد و از سمت غرب نیز با مسیری خط‌الراسی به قله همهن می‌رسد. همچنین از جنوب نیز مسیر خط‌الراس را از طریق گردنه‌ای تا قله مهرچال طی می‌کند.
قله مهرچال نیز در شمال روستای کند علیا و شمال شرق روستای امامه واقع شده است. این قله از سمت شرق از طریق گردنه‌ای عمیق به قله آتش‌کوه و از غرب به دشت مهرچال محدود می‌شود.
بطور معمول قله پیرزن‌کلوم از روستای امامه و یا روستای گرمابدر صعود می‌شود. از روستای گرمابدر با قرار گرفتن بر روی یال شمالی قله پیرزن‌کلوم، می‌توان این قله را صعود کرد که این مسیر برای صعود زمستانی هم مناسب می‌باشد. از روستای امامه نیز از طریق تنگه مهرچال به دشت مهرچال رفته و از آنجا امکان صعود قله‌های مهرچال، پیرزن‌کلوم و همهن وجود دارد. قله همهن از طریق یال غربی دشت، قله پیرزن‌کلوم از طریق یال شمال شرقی دشت و قله مهرچال نیز از طریق یال شرقی دشت مهرچال امکان صعود دارد که البته این مسیر برای صعود زمستانی بدلیل حجم برف بالا و بهمن‌گیر بودن مناسب نمی‌باشد. سه قله همهن، پیرزن‌کلوم و مهرچال خط‌الراسی یو شکل (U) را می‌سازند که در مرکز یو (U) دشت مهرچال قرار دارد.
همچنین مشابه همین برنامه که گزارش آن را در ادامه می‌خوانید، می‌توان مسیرهای خط‌الراسی را برای صعود این قله‌ها انتخاب کرد.
زمان‌بندی برنامه:
6:10 حرکت از تهران
7:30 گرمابدر
7:40 حرکت از گرمابدر
9:50 توقف در انتهای یال اول برای صبحانه به مدت 50 دقیقه
13:20 قله پیرزن‌کلوم، یک ساعت و ده دقیقه توقف
14:30 حرکت به سمت مهرچال
15:15 قله مهرچال، 50 دقیقه توقف
16:05 فرود به سمت امامه
17:40 توقف در دشت مهرچال به مدت یک ساعت
21:45 روستای امامه
شرح برنامه:
برنامه امروز، صعود قله پیرزن‌کلوم از روستای گرمابدر و پیمایش خط‌الراس آن تا قله مهرچال و سپس فرود به سمت روستای امامه است. در واقع یک برنامه خط‌الراسی که از دو برنامه مستقل تشکیل شده است. پس از جمع شدن اعضای گروه و با مقداری تاخیر از تهران به سمت جاده فشم و روستای گرمابدر حرکت کردیم. در بین راه و ابتدای جاده فشم به گرمابدر هم مقداری توقف داشتیم و در نهایت نرسیده به محیط‌بانی گرمابدر، از سمت راست وارد روستای گرمابدر شدیم.
مسیر صعود قله پیرزن‌کلوم از انتهای روستای گرمابدر به سمت یال شمالی قله می‌باشد. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید یال مورد نظر از انتهای روستای گرمابدر آغاز شده و در همان قسمت‌های ابتدایی آن، صخره‌ای در میانه یال دیده می‌شود که می‌توان بعنوان نشانه یال از آن استفاده کرد. از آنجا که به تازگی در ابتدای این یال ویلاسازی و دیوارکشی شده است، نمی‌توان از پل آهنی برای رسیدن به ابتدای یال استفاده کرد و لازم است مقداری در جاده خاکی جلوتر رفته و سپس با عبور از رودخانه صعود خود را آغاز کنیم.
از اینجا به سمت یال ارتفاع گرفته و بالاتر از صخره‌هایی که به آن اشاره شد به روی یال می‌رسیم.
در اینجا حدود یک ربع توقف داریم و سپس مسیر خود را بر روی یال ادامه می‌دهیم. با پشت سر گذاشتن شیب تند یال و رسیدن به انتهای آن برای صبحانه توقف می‌کنیم.
در مسیر صعود این یال، طیف وسیعی از قله‌های البرز مرکزی در میدان دید قرار می‌گیرد. در پشت سر (از شمال شرق تا شمال غرب) کل خط‌الراسی که از گردنه یونه‌زا آغاز شده و با گذر از قله‌های خاتون‌بارگاه و خرسنگ و جانستون تا قله‌های برج و خلنو ادامه پیدا می‌کند قرار گرفته است. در ادامه و با افزایش ارتفاع نیز قله سرکچال در سمت شمال غرب مشاهده می‌شود. در سمت چپ (سمت شرق) نیز قله‌های کاسونک و شیورکش دیده می‌شوند که با افزایش ارتفاع، قله کافره نیز خود را در پشت شیورکش نشان می‌دهد. در همین سمت نیز برخی از قله‌های دشت لار مانند دوخواهرون، چپکرو، تخت خرس و کهو از میان گردنه یونه‌زا در دوردست قابل رویت می‌باشند.
ساعتی برای صرف صبحانه توقف داریم و پس از آن آماده حرکت می‌شویم. در ادامه مسیر و در فاصله کوتاهی با دو قسمت صخره‌ای مواجه می‌شویم. از صخره اول بدون دست به سنگ و درگیری خاصی از میان آن عبور می‌کنیم.
با عبور از این قسمت و مقداری پیمایش با صخره بزرگ دیگری برخورد می‌کنیم که از میان یکی از شکاف‌های آن عبور کرده و با یک دست به سنگ معمولی از آن فرود می‌آییم.
بلافاصله بعد از این قسمت گردنه‌ای پیش روی ما قرار دارد که پس از آن به یال منتهی به قله می‌رسیم. ابتدای همین یال حدود یک ربع توقف داریم و برای پیمودن یال آخر تجدید قوا می‌کنیم.
یال زیر قله در برخی قسمتها پرشیب است و بدلیل شیب زیاد یال در چندجا به اشتباه احتمال دادم که به قله نزدیک هستیم.
در نهایت با طی کردن این مسیر، همراه با گروه پیشرو به قله پیرزن‌کلوم رسیدیم. آسمان نیمه‌ابری بود و زمانی که ابرها از جلوی خورشید کنار می‌رفتند گرم می‌شد. بر روی قله منتظر سایر اعضای گروه ماندیم تا برنامه را با هم ادامه دهیم. در این فاصله به بررسی عوارض و ارتفاعات اطراف پرداخته و با رسیدن گروه دوم و پس از استراحت و عکاسی به سمت قله مهرچال حرکت کردیم.
قله مهرچال در فاصله کمی از قله پیرزن‌کلوم قرار دارد و بین این دو قله گردنه‌ای وجود دارد که باید ابتدا به سمت آن سرازیر شویم.
درسمت غرب این گردنه دشت مهرچال و قله همهن و در سمت شرق گردنه، دشت لار قرار دارد. جالب است که این قسمت از دشت لار که به خشکه لار معروف است از پایین همین گردنه و یال‌های منتهی به مهرچال و پیرزن‌کلوم شروع شده و تا دامنه‌های دماوند ادامه پیدا می‌کند.
با عبور از این گردنه و پیمودن یال زیر قله در زمان کوتاهی قله مهرچال نیز صعود می‌شود.
دقایقی را به استراحت می‌نشینیم که در این فاصله کمی باران می‌بارد و پس از مدت کوتاهی هم قطع می‌شود. پس از خوردن تنقلات و عکاسی مسیر فرود به سمت امامه را در پیش می‌گیریم. مسیر فرود به سمت دشت مهرچال و سپس تنگه مهرچال تا روستای امامه می‌باشد.
برای همین از یال غربی قله به سمت پایین سرازیر می‌شویم. پایین یال گوسفندسرایی دیده می‌شود که با عبور از آن به سمت دره‌ای که در سمت مقابل قرار دارد حرکت می‌کنیم.
در سمت راست این دره مسیر پاکوبی قرار دارد که به دشت مهرچال منتهی می‌شود. در همان محلی که به دشت وارد می‌شویم مکان مسطحی در کنار رودخانه وجود دارد که چشمه‌ای هم در نزدیکی آن هست و برای شبمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همینجا حدود یک ساعت برای استراحت و صرف ناهار و نماز توقف می‌کنیم.
بهتر است سریعتر به مسیر ادامه دهیم تا بیشتر راه را در روشنایی طی کنیم. مسیر پاکوب به سمت پایین در سمت راست رودخانه قرار دارد و با اندکی پیمایش به چشمه بسیار خنکی در کنار رودخانه می‌رسیم که آب بسیار گوارایی دارد. ادامه مسیر پاکوب بصورت کمربر و در ارتفاع نسبت به قعر دره طی می‌شود. در حالیکه راه طولانی است و به مرور ارتفاع کم می‌کند، پس از مدتی روستای امامه در انتهای مسیر دیده می‌شود.
هوا کم کم رو به تاریکی می‌رود و لازم است در ساعت پایانی برنامه از هدلامپ استفاده کنیم. در قسمت‌های انتهایی و پیش از رسیدن به رودخانه، شیب مسیر زیاد می‌شود و همچنین در یکی دوجا دست به سنگ‌های کوچکی دارد. در ادامه به رودخانه می‌رسیم و باقیمانده راه را تا جاده امامه از پاکوب کنار رودخانه طی می‌کنیم.
جاده روستای امامه از یک سمت به جاده فشم و از سمت دیگر به لواسان می‌رسد. در پایان با ماشینی که در تقاطع جاده انتظار ما را می‌کشید به سمت لواسان و از آنجا به سمت تهران حرکت کرده و برنامه را به پایان رساندیم.
نکات برنامه:
- در این برنامه از روستای گرمابدر تا دشت مهرچال دسترسی به آب وجود ندارد.
- طول مسیر پیموده شده در این برنامه بیش از 16 کیلومتر است.
- در مسیر برگشت به روستای امامه و در نزدیک روستا قبل از رسیدن به رودخانه، در برخی قسمتها نیاز به دقت بالاتری برای پیداکردن مسیر می‌باشد.