درباره قله دال نشین شمشک:

قله دال نشین با ارتفاع 3320 متر در منطقه شمشک از توابع رودبار قصران استان تهران قرار دارد. نام این قله که در برخی منابع با عنوان لجنی یا سرلجنی به آن اشاره شده است با قلل رفیع سرکچال گره خورده است. چرا که مسیر صعود این قله، همان مسیر صعود زمستانی قله‌های سرکچال و خط‌الراس آن تا قله خلنو و سایر قلل آن می‌باشد.

قله دال نشین از طریق یال سرلجنی و از روستای شمشک بالا صعود می‌شود. این قله در سمت شرق روستای شمشک قرار دارد. از سمت شمال و از طریق گردنه لجنی به جانپناه لجنی و قلل سرکچال می‌رسد. خط الراس کلون بستک تا سرکچال‌ها همچون دیواره‌ای عظیم از شمال غرب تا شمال قله را در بر گرفته است. همچنین قله آبک در سمت جنوب قله دیده شده و از طریق گردنه لجنی به هم متصل می‌شوند. در سمت جنوب شرقی قله روته و در سمت شرق آن قله دماوند مشاهده می‌شوند. در سمت غرب نیز قله‌های آهنگرک، سیچال، الله بند و قلل آن منطقه قرار گرفته و دیده می‌شوند. قله‌های متعدد دیگر از البرز مرکزی همچون خط الراس توچال و خط الراس مهرچال و برخی قلل آن، مناظر اطراف قله را شامل می‌شوند.

لازم به ذکر است که قله‌ای با همین نام در شهر ارسنجان استان فارس قرار دارد.

مشروح گزارش برنامه:

سلام به کوهنوردان و همنوردان محترم

با گزارش برنامه صعود دیگری در البرز مرکزی در خدمت شما هستم. قله دال نشین را برای صعود انتخاب کرده‌ایم و به سمت روستای شمشک حرکت می‌کنیم. همان ابتدای روستای شمشک بالا از سمت راست وارد خیابان فیچال شده و ماشین را در محل مناسبی پارک می‌کنیم.

اختلاف دمای حدود 15 درجه‌ای منطقه شمشک با تهران باعث شده است تا در یک هوای دلچسب در میانه تابستان داغ تهران صعود خود را آغاز کنیم. مسیر صعود را از میان خانه‌های روستا پیدا کرده و با مقداری پیچ و تاب اولیه از روستا فاصله می‌گیریم. منظره روستای سرسبز شمشک و سپیدستان در دامنه‌ سرکچال بسیار زیبا است.

مسیر صعود قله چنانکه ذکر شد، مسیر صعود زمستانه سرکچال است. لذا تمام مسیر از روی یال به سمت شرق طی می‌شود. مقداری که از روستا فاصله گرفته و در مسیر صعود قرار می‌گیریم پیست اسکی شمشک در سمت راست ما یا سمت جنوب یال دیده می‌شود. شاید بتوان این منطقه را بعنوان یکی از مناطق پیشرو در نابودی طبیعت با ساخت و سازهای ناتمام نام برد! مسیر را ادامه داده و در سایه سنگی برای صرف صبحانه توقف می‌کنیم.

یال صعود قله در برخی قسمت‌ها فراختر و در برخی قسمت‌ها باریک‌تر است. در برخی مواقع سنگی و در زمانی دیگر خاکی و با پوشش گیاه است. شاید بتوان گفت تمام مسیر تحت الشعاع خط الراس کلون بستک به سرکچال است. قله آبک نیز در سمت جنوب خودنمایی می‌کند.

در نزدیکی قله جانپناه قرمز رنگ لجنی در دامنه سرکچال دیده می‌شود. در نهایت پس از پشت سر گذاشتن دو سه شیب بر فراز قله قرار می‌گیریم. پس از مدتها فاصله گرفتن از کوهستان، مشاهده این منظره‌ها و قله‌ها حس و حال خوبی دارد.

پس از ساعتی استراحت و لذت حضور در قله مسیر بازگشت را در پیش می‌گیریم. امکان فرود از گردنه لجنی و دره شمالی به سمت شمشک نیز وجود دارد ولی ما همان مسیر پیموده شده را باز می‌گردیم.

در طول پیمایش خاطرات برنامه‌های سال‌های گذشته که در این منطقه داشته‌ام و بطور ویژه برنامه‌هایی که در کنار برادر و استادم عباس کلهر داشتم، تداعی می‌شود. از خداوند متعال برای او علو درجات را مسئلت می‌کنم.

زمان‌بندی برنامه:

6:15 حرکت از تهران

7:30 شروع پیمایش از روستای شمشک بالا

9:10 توقف برای صبحانه به مدت 35 دقیقه

11:00 صعود به قله دال نشین

12:00 فرود

13:45 پایان برنامه در روستای شمشک بالا

نکات برنامه:

1. این برنامه در طبقه برنامه‌های سبک دسته بندی می‌شود.
2. با توجه به بهم ریختگی منطقه ناشی از ساخت و سازها، برای پیدا کردن مسیر در ابتدای یال روستا مقداری دقت لازم است.

درباره قله‌های عرقچین و تنگ‌چال:

قله‌های مجاور و نزدیک به یکدیگر عرقچین و تنگ‌چال با ارتفاع 2800 و 2850 متر در انتهای یال رحمان آباد که از منطقه‌ای به همین نام در شمال تهران آغاز می‌شود قرار دارند. این قله‌های کم ارتفاع که از سمت شرق خود به دره دارآباد مشرف می‌باشند، در جنوب غربی قله دارآباد و جنوب شرقی قله کلکچال قرار دارند. همچنین ادامه مسیر این دو قله به سمت شمال، شامل دو مسیر است که امکان صعود به قله کلکچال از مسیر جنوب شرقی و یا فرود به دره دارآباد از مسیر دره آب زندگانی تا باغچه خلیل را فراهم می‌نماید.

این قله‌ها بطور معمول از مسیر یال رحمان آباد و یا دره دارآباد صعود می‌شوند که در این برنامه مسیر اول را انتخاب کردیم.

مشروح گزارش برنامه:

سلام همنوردان گرامی و همراهان قدیمی

امروز بطور اتفاقی با آقا مجتبی، یکی از دوستان و همنوردان قدیمی خود مواجه شدم. در میان گپ و گفت و صحبتی که داشتیم با خنده گفت که یک زمانی صحبت از صعود قله‌هایی مثل عرقچین که می‌شد می‌گفتیم: “خجالت داره! آخه عرقچین هم شد قله؟!” اما واقعیتی است که در کوهنوردی مانند سایر رشته‌های ورزشی اگر از نظم و روال و برنامه خود خارج شوید، ناگزیر افت خواهید کرد. البته شاید پاگذاشتن در سن 40 سالگی نیز دلیل مضاعفی باشد که تاثیر آن را نادیده گرفتیم..

نه بیدار شدنمان شبیه کوهنوردان هست و نه تصمیم برنامه رفتن و نه شروع حرکتمان! در حالیکه مهر تابان با تمام قدرت بالای سرمان مشغول تابیدن است به اتفاق همسر جان از خیابان عروجی محله دارآباد و درب شرقی بوستان نیلوفر حرکت خود را شروع می‌کنیم. مقداری که از درب پارک فاصله می‌گیریم مسیر پاکوب سمت راست از آسفالت جدا می‌شود. چند بار جاده خاکی را قطع کرده و به مسیر ادامه می‌دهیم. دره رحمان آباد که معمولا برای صعود از بوستان نیلوفر انتخاب می‌شود در سمت غرب ما قرار دارد. کمتر از ساعتی پیمایش کند صبحگاهی ما را به انتهای دره رحمان آباد می‌رساند که یک محوطه مسطح و مشجّر مربوط به جنگل کاری رحمان آباد است.

محدوده اول جنگل کاری را پشت سر گذاشته و به دره دارآباد در سمت راست یا شرق خود مشرف می‌شویم. کار جنگل کاری و نگهداری و آبیاری آن در این ارتفاع کار پر مشقتی است که توسط برخی کارگران محترم در حال انجام است و ما شاهد گوشه‌ای از زحمات آنها بودیم. با ادامه این مسیر کم کم قله عرقچین با آن فرم عرقچینی خود در پشت قله فرعی نمایان می‌شود.

به استخر منابع طبیعی در ابتدای یال صعود قله می‌رسیم که تعداد کمی درخت در کنار آن قرار دارد. از کنار استخر یک پاکوب روی یال رفته و تا قله ادامه دارد. اما وجود یک پاکوب پررنگ به سمت شرق که یال قله را تراورس کرده و به سمت دره دارآباد می‌رود ما را فریب داد و مقداری منحرف کرد و لذا مجبور شدیم مجدد به روی یال رفته و به سمت غرب بازگردیم تا وارد پاکوب اصلی برای صعود قله شویم.

در طی مسیر استراحت‌های کوتاهی داشته و نفسی تازه می‌کردیم. شاید یکی از روزهای بسیار گرم سال را پشت سر می‌گذاشتیم و با کمبود آب هم مواجه بودیم. در نهایت پیش از ظهر به قله عرقچین رسیدیم.

خط‌الراس دارآباد از یال شن سیاه تا قله دارآباد و ادامه مسیر خط‌الراس تا بند لارکرور بطور کامل از شرق تا شمال در دیدرس ما قرار دارد. کوله خود را بر روی قله عرقچین قرار داده و قدم زنان تا قله تنگ‌چال رفته و دوباره باز می‌گردم.

پس از مقداری استراحت و عکاسی روی قله مسیر بازگشت را در پیش می‌گیریم. گمان می‌کردم که از مسیر دره زیبای دارآباد باز خواهیم گشت. ولی با توجه به شرایط خود منصرف شده و همان مسیر صعود را برای بازگشت انتخاب کردیم. بجز آب جوش و میوه، آب نوشیدنی نداشتیم و به سرعت خود را به پایین یال رساندیم. با وجود اینکه آب ورودی به استخر چندان مناسب بنظر نمی‌رسید، ولی در اوج گرما چاره دیگری جز استفاده از آن نداشتیم. زیر سایه درختی مقداری استراحت کرده و دوباره به مسیر ادامه دادیم. این بار دره رحمان آباد را برای فرود انتخاب کردیم تا سریعتر به محوطه بوستان نیلوفر برسیم و برنامه را به پایان برسانیم.

انجام این برنامه پس از مدتها غنیمت بود و خوشحال و شکرگزار خداوند بزرگ و مهربان بودیم. شاید این اولین برنامه من پس از فقدان دوست و برادرم عباس کلهر بود و تمام مسیر خاطراتمان را مرور می‌کردم.

نام و یاد شما همیشه در قلب و خاطرم زنده خواهد ماند..

تیغی که دشمنان صله دادند، زخم زد
دردی که دوستان هبه کردند ادعاست

آشفته مثل گیسوی بیدیم و مانده‌ایم
آن شانه‌ای که خواب بر آن می‌شود کجاست؟

خط بد مرا به غزل‌های من ببخش
زنجیر زر شکسته طلا بودنش طلاست

در بند آن نه ایم که دشنام یا دعاست
یادش به خیر هر که ز ما یاد می‌کند..

حامد عسکری

زمان‌بندی برنامه:

8:15 شروع پیمایش

10:30 استخر منابع طبیعی ابتدای یال قله

12:30 قله عرقچین

12:45 قله تنگ‌چال

13:15 فرود

14:00 استخر منابع طبیعی، نیم ساعت استراحت

15:20 انتهای دره رحمان آباد، 10 دقیقه استراحت

15:50 بوستان نیلوفر

16:10 پارکینگ

نکات برنامه:

1. این قله با توجه به ارتفاع آن بعنوان یک برنامه سبک برای آماده سازی و یا ریکاوری مناسب می‌باشد. 
2. در مسیر آب آشامیدنی وجود ندارد و لازم است همراه خود داشته باشید.

درباره خط‌الراس مهرچال، پیرزن‌کلوم، همهن:

خط‌الراس مهرچال، پیرزن‌کلوم، همهن قسمتی از خط‌الراسی غربی – شرقی در البرز مرکزی است که از قله گل زرد در شرق خط‌الراس آغاز شده و پس از قله‌های سیاه‌پلاس، فیل زمین، گاوبینی، سرسیاه‌غارها، پرسون، ریزان و آتش‌کوه با قله‌های مهرچال، پیرزن‌کلوم و همهن در غرب پایان می‌یابد. قله مهرچال با ارتفاع تقریبی ۳۹۱۰ متر و قله پیرزن‌کلوم با ارتفاع تقریبی ۳۸۵۰ متر مرتفع‌ترین قله‌های این خط‌الراس می‌باشند.

قله مهرچال در شمال روستای کند علیا و شمال شرق روستای امامه واقع شده است. این قله از سمت شرق از طریق گردنه‌ای عمیق به قله آتش‌کوه و از غرب به دشت مهرچال محدود می‌شود. مسیر معمول صعود قله مهرچال از روستای امامه و دشت مهرچال و مسیر زمستانه آن از روستای راحت‌آباد می‌باشد.

قله پیرزن‌کلوم نیز در جنوب روستای گرمابدر فشم واقع شده و از سمت شرق به دشت لار و از طریق گردنه‌ای در شمال شرق خود به قله شیورکش می‌رسد. در جنوب غرب آن دشت مهرچال قرار دارد و از سمت غرب نیز با مسیری خط‌الراسی به قله همهن می‌رسد. همچنین از جنوب نیز مسیر خط‌الراس را از طریق گردنه‌ای تا قله مهرچال طی می‌کند. این قله از روستای امامه و یا روستای گرمابدر صعود می‌شود. از روستای گرمابدر با قرار گرفتن بر روی یال شمالی قله پیرزن‌کلوم، می‌توان این قله را صعود کرد که این مسیر برای صعود زمستانی هم مناسب می‌باشد. از روستای امامه نیز از طریق تنگه مهرچال به دشت مهرچال رفته و از آنجا امکان صعود قله وجود دارد.

قله همهن با ارتفاع تقریبی 3600 متر در انتهای غربی این خط‌الراس واقع شده است. در جنوب غربی این قله روستای امامه و در شمال آن روستاهای زایگان و لالون قرار دارند. بطور معمول این قله از روستای امامه و ازیکی از یال‌های پیش از دشت مهرچال صعود می‌شود. مسیر زمستانه آن نیز از یال جنوب غربی قله بوده که ابتدا قله اسپیدچال صعود شده و سپس در ادامه به قله همهن می‌رسد.

سه قله همهن، پیرزن‌کلوم و مهرچال خط‌الراسی یو (U) شکل را می‌سازند که در مرکز یو (U) دشت مهرچال قرار دارد. قله همهن از طریق یال غربی دشت، قله پیرزن‌کلوم از طریق یال شمال شرقی دشت و قله مهرچال نیز از طریق یال شرقی دشت مهرچال امکان صعود دارد. در این برنامه قصد داریم این خط‌الراس را صعود نماییم که در ادامه گزارش آن را ملاحظه خواهید نمود.

مشروح گزارش برنامه:

سلام و درود به دوستان و همنوردان محترم و همراه

برنامه‌ای دیگر در منطقه لواسانات و کوهستان زیبای آن در نظر گرفتیم و به سمت گردنه قوچک و سپس جاده فشم راهی شدیم. نرسیده به فشم وارد جاده امامه و راحت‌آباد شده و در ابتدای مسیر صعود، ماشین را پارک کردیم. مسیر صعود از روستای امامه بالا و از یک پیچ تند در جاده امامه آغاز می‌شود. محلی مشهور به باغ تنگه که رودخانه‌ای در آن جاریست که از ارتفاعات مهرچال سرچشمه می‌گیرد.

مسیر را از کنار رودخانه و در خلاف جهت آن شروع می‌کنیم. از اینجا اغلب کوهنوردان برای صعود قلل مهرچال، پیرزن‌کلوم و همهن اقدام می‌نمایند. همان ابتدا مسیری به سمت قلعه تاریخی مازیار وجود دارد که مورد نظر ما نیست و ما از سمت چپ رودخانه مسیر را ادامه می‌دهیم.

مقداری جلوتر یک مسیر پاکوب با شیب تند از سمت راست رودخانه ارتفاع می‌گیرد. با عبور از رودخانه در مسیر پاکوب به سمت دشت مهرچال حرکت می‌کنیم. قلعه تاریخی مازیار در سمت راست و بر فراز صخره‌ای دیده می‌شود.

ادامه مسیر پاکوب بصورت کمربر از سمت چپ دره مهرچال طی می‌شود. در میانه مسیر و ابتدای یک یال در سمت چپ سنگچین دیده می‌شود که برای صعود مسیر همهن نشانه‌گذاری شده است. از خنکی هوا استفاده کرده و بجز دو استراحت کوتاه بدون توقف مسیر پاکوب را ادامه داده تا به تنگه زیبای مهرچال می‌رسیم.

بلافاصله پس از تنگه، دشت مهرچال قرار دارد که منطقه‌ای نسبتا وسیع با رودخانه‌ای جاری در میان آن است. از این دشت امکان صعود قله‌های مهرچال، همهن و پیرزن‌کلوم وجود دارد. از یال سمت راست بسمت مهرچال، یال سمت چپ بسمت همهن و از انتهای دشت، پیرزن‌کلوم صعود می‌شود. در میانه دشت چشمه‌ای وجود دارد که برای برداشتن آب حدود بیست دقیقه توقف می‌کنیم.

از کنار چشمه و در سمت راست دشت، مسیر پاکوبی به سمت شرق وجود دارد که مسیر صعود قله مهرچال است. مقداری که ارتفاع گرفتیم قله مهرچال در دوردست و در پیش روی ما دیده می‌شود. به مسیر خود ادامه می‌دهیم تا به یک گوسفندسرا در ابتدای یال قله مهرچال می‌رسیم. مقداری بالاتر و بر روی اولین تپه برای صبحانه توقف می‌کنیم.

مسیر را در پاکوب اصلی در پیش می‌گیریم و به صعود خود ادامه می‌دهیم. این پاکوب به سمت گردنه‌ای در سمت راست قله رفته و سپس ادامه مسیر را از روی یال تا قله طی می‌کند. ولی ما از رفتن به سمت این گردنه صرف نظر کرده و مسیر زیر قله را در پیش می‌گیریم.

مسیر زیر قله که پرشیب و نفس‌گیر بود را طی کرده و بر فراز مهرچال قرار می‌گیریم. در حالیکه مسیر پرشیب زیر قله را طی می‌کردم در این فکر بودم که چقدر بهتر بود همان مسیر پاکوب را به سمت گردنه طی کرده و از آنجا قله را صعود می‌کردم!

مقداری استراحت کرده و نفسی تازه می‌کنیم و سپس آماده حرکت می‌شویم. از فراز مهرچال مسیر خط‌الراسی مورد نظر ما بخوبی دیده می‌شود.

قله پیرزن‌کلوم در فاصله کمی از قله مهرچال و در شمال آن قرار دارد. بین این دو قله گردنه‌ای هست که باید ابتدا به سمت آن سرازیر شویم. درسمت غرب این گردنه دشت مهرچال و در سمت شرق آن، دشت لار قرار دارد. جالب است که این قسمت از دشت لار که به خشکه لار معروف است از پایین همین گردنه و یال‌های منتهی به مهرچال و پیرزن‌کلوم شروع شده و تا دامنه‌های دماوند ادامه پیدا می‌کند.

با عبور از این گردنه و یکی دو فراز و فرود در زمان کوتاهی قله پیرزن‌کلوم صعود می‌شود. در اینجا توقف کوتاهی داشته و سپس به مسیر خود ادامه می‌دهیم.

ادامه مسیر خط‌الراس به سمت شمال غرب و سپس به سمت جنوب غرب می‌باشد تا به قله همهن می‌رسد. از آنجا که پیرزن‌کلوم ارتفاع بالاتری دارد، تا قله های فرعی پیش از همهن ارتفاع کم می‌کنیم و از آنجا دوباره به سمت همهن افزایش ارتفاع داریم.

 قسمت ابتدای این مسیر را پشت سر می‌گذاریم. روستای گرمابدر در سمت راست ما و در جهت شمال دیده می‌شود. همچنین خط‌الراس خاتون‌بارگاه تا خلنوها در شمال و سرکچال‌ها تا کلون‌بستک در شمال غرب قابل رویت می‌باشند.

مسیر را از روی خط‌الراس طی می‌کنیم. در ادامه یک ارتفاع را از سمت چپ تراورس کرده و مسیر را ادامه‌می‌دهیم تا به قله‌های فرعی و سنگی و صخره‌ای پیش از همهن می‌رسیم.

یک قله فرعی پرشیب پیش روی ما قرار دارد. من که از شب گذشته کم‌خوابی داشتم برای دقایقی استراحت می‌کنم و دوباره به مسیر ادامه می‌دهیم. این مسیر پرشیب را پشت سر گذاشته و در ادامه یک قله فرعی دیگر را تراورس می‌کنیم تا زیر صخره‌های آخرین قله فرعی قرار می‌گیریم.

از یک مسیر مناسب و بدون درگیرشدن خاصی با سنگ از روی صخره‌ها گذر کرده و این قسمت را نیز پشت سر می‌گذاریم. از اینجا تا قله فاصله چندانی باقی نمانده است. این مسیر را نیز طی کرده و بر فراز همهن قرار می‌گیریم.

مبارزه هر قدر صعب،
صعود را ادامه بده،
شاید؛
قله تنها در یک قدمی تو باشد.
و بدان؛
آنان که آفتاب را به زندگی دیگران ارزانی می‌دارند.
نمی‌توانند خود از آن بی‌بهره باشند..

مسیر خط‌الراسی ما به پایان رسیده است. در اینجا پس از مقداری توقف و استراحت به سمت دشت مهرچال که سمت شرق ما قرار دارد سرازیر می‌شویم. این مسیر پرشیب را طی کرده و در انتهای آن به دشت مهرچال می‌رسیم.

در کنار چشمه زلال و خنک تنگه مهرچال که از زیر سنگ بزرگی می‌جوشد برای ناهار و نماز توقف می‌کنیم. سپس از همان مسیر صبح به سمت امامه باز می‌گردیم. این مسیر را نیز سریع‌تر طی می‌کنیم تا پیش از تاریکی به روستا برسیم.

امروز اگرچه دو سه گروه قله‌های مهرچال و پیرزن‌کلوم را صعود کردند، ولی تنها گروهی که مسیر مهرچال به همهن را صعود کرد گروه ما بود. برنامه بسیار سنگین و دلچسب که در مدت زمان محدودی اجرا شد. خداوند بزرگ را برای این روز خوب و برای نعمت سلامتی سپاسگزاریم..

زمان‌بندی برنامه:

• 4:30 حرکت از تهران
• 5:45 روستای امامه بالا، باغ تنگه
• 6:00 حرکت
• 8:30 تنگه مهرچال
• 9:00 دشت مهرچال، 20 دقیقه توقف برای برداشتن آب
• 10:00 گوسفندسرا، ابتدای یال مهرچال
• 10:15 توقف روی تپه اول برای صبحانه به مدت 20 دقیقه
• 12:00 قله مهرچال، نیم ساعت توقف
• 13:10 قله پیرزن‌کلوم، یک ربع توقف
• 14:35 استراحت زیر قله فرعی همهن به مدت بیست دقیقه
• 15:50 قله همهن، نیم ساعت توقف
• 17:30 دشت مهرچال
• 17:40 تنگه مهرچال، توقف کنار چشمه برای نماز و ناهار به مدت 25 دقیقه
• 20:15 باغ تنگه
• حرکت به سمت تهران

نکات برنامه:

• در اوایل مسیر و پس از جدا شدن از رودخانه، در برخی قسمت‌ها پاکوب از بین رفته و احتمال گمراه شدن در مسیر وجود دارد. بخصوص در مسیر بازگشت نیاز به دقت بیشتری می‌باشد و بهتر است بنحوی برنامه‌ریزی کنید تا به تاریکی برخورد نکنید. همچنین همراه داشتن جی پی اس مفید خواهد بود.
• مسافت رفت و برگشت پیموده شده در این برنامه بیش از 23 کیلومتر می‌باشد.
• در میان تنگه و همچنین دشت مهرچال چشمه آب وجود دارد.

منابع:

• پیمایش خط‌ الراس پیرزن‌کلوم به مهرچال، ۲۷ مرداد ۹۶
• قله همهن، ۸ شهریور ۹۷

درباره خط‌الراس توچال:

خط‌الراس توچال در منطقه البرز مرکزی و در شمال شهر تهران واقع شده است. این خطالراس از شرق به غرب با قله داراباد شروع شده و در ادامه با عبور از قله‌های چپ‌دره، چنبره‌بند، شهربانو کشک، سیاه‌بند، لزون شرقی و غربی به قله توچال می‌رسد. با ادامه این خط‌الراس به سمت غرب به قله‌های شاه‌نشین، سی‌و‌سه چم، بازارک، نودشتک، لوارک، سرلت، تالون، سیاه‌سنگ رسیده و در نهایت با قله منار این خط‌الراس به پایان می‌رسد. قله توچال با ارتفاع 3960 متر در میانه این خط‌الراس و مرتفع‌ترین قله آن می‌باشد.

قله‌های صعود شده در این برنامه شامل قلل سی‌و‌سه چم (ارتفاع 3690 متر)، بازارک (3760 متر) و نودشتک (3680 متر) از قله‌های خط‌الراس غربی توچال می‌باشند. قله بازارک قله مشهور این قسمت از خط‌الراس بوده که اغلب از امام‌زاده داوود صعود می‌شود. در جنوب غرب قله بازارک روستای امام‌زاده داوود و در شمال غرب آن، روستای شهرستانک قرار دارد. همچنین روستاهای رندان و تالون در غرب آن واقع شده است.

بطور معمول برای صعود به این منطقه از خط‌الراس توچال، از مسیرهای زیر اقدام می‌شود:

• روستای امام‌زاده داوود، اشترگردن، قله سی‌و‌سه چم، قله بازارک و ادامه مسیر خط‌الراس.
• روستای شهرستانک، مسیرهای مختلفی که به گردنه بازارک و یا گردنه نودشتک و یا قله لوارک منتهی شده و سپس می‌توان مسیر خط‌الراس را ادامه داد.
• روستای رندان، مسیر صعود به گردنه نودشتک و یا قله لوارک و سپس ادامه مسیر خط‌الراس.

لازم به ذکر است که مسیر شهرستانک و رندان طولانی‌تر از مسیر امام‌زاده داوود می‌باشند.

در این برنامه سه قله سی‌وسه چم، بازارک و نودشتک از خط‌الراس غربی توچال را از مبدا روستای امام‌زاده داوود صعود کردیم.

شرح گزارش برنامه:

سلام و درود به همنوردان و علاقمندان مطالب این سایت

در این نوشته گزارش دیگری از برنامه‌های کوهنوردی خود را تقدیم می‌کنم. در این برنامه بخشی از خط‌الراس غربی توچال را برای صعود در نظر گرفته‌ام. شاید تنها قله‌ای که از خط‌الراس غربی صعود کرده‌ام قله منار باشد که به سال‌های گذشته برمی‌گردد.

روستای امام‌زاده داوود از مناطق خوش آب و هوای اطراف تهران است که مبدا صعود ما می‌باشد. با دوستان و سایر همراهان در ابتدای جاده کوهسار به سولقان قرار داریم. پس از تجمع، جاده پر پیچ و خم امام‌زاده داوود را در پیش می‌گیریم. با عبور از روستاهای مسیر مانند سولقان، سنگان، رندان و کیگا در انتهای جاده به امام‌زاده داوود می‌رسیم. نزدیک روستا تعداد بسیار زیادی اتوبوس و وسایل نقلیه عمومی و شخصی در کنار جاده پارک کرده بودند. آن موقع صبح توجه نداشتیم که این جمعیتی که در میانه روز به آنها اضافه هم خواهد شد، قرار است ترافیک مسیر برگشت را شکل دهند! در یک پارکینگ که حدود یک ربع با ورودی روستا فاصله دارد پارک کرده و آماده حرکت می‌شویم.

با رسیدن به ورودی روستا از کنار امام‌زاده عبور کرده و با عبور از داخل بازار به ابتدای مسیر کوهپیمایی می‌رسیم. مسیر دره را از کنار رودخانه در پیش می‌گیریم.

در برخی قسمت‌ها لازم است از روی برفچال‌ها عبور کنیم. مسیر پاکوب را در یک شیب ملایم طی کرده تا در انتهای دره به یک آبشار زیبا می‌رسیم. اگرچه پیمایش کوتاهی داشته‌ایم، ولی مکان مناسبی برای صرف صبحانه بوده و برای همین در کنار آبشار توقف می‌کنیم.

از اینجا به بعد مسیر از کف دره جدا شده و وارد بقایای جاده ناصری می‌شویم. مسیر بخاطر شیب زیاد بصورت زیگزاگ تا اشترگردن ادامه دارد. بخشی از مسیر را از داخل  مسیر زیگزاگ و قسمت‌هایی را که مقدور است میان‌بر می‌زنیم. انتهای این مسیر به گردنه اشترگردن می‌رسد. این گردنه حد فاصل قله پلنگچال در سمت جنوب و قله فرعی سربازارک و قله شاه‌نشین در سمت شمال قرار دارد. همچنین سمت دیگر گردنه وارد دره‌ای می‌شود که تا هفت چشمه و پناهگاه پلنگچال ادامه دارد. معرفی این منطقه و مشاهده آن‌ها برای همنوردان جذابیت‌های خودش را داشت. در اینجا مقداری استراحت کرده و سپس برنامه را ادامه می‌دهیم.

از اشترگردن دو مسیر به سمت شمال غرب و شمال شرق وجود دارد که مسیر مورد نظر ما به سمت شمال غرب می‌باشد. این مسیر پاکوب، بصورت تراورسی اشترگردن را به گردنه بازارک بر روی خط‌الراس توچال وصل می‌کند.

گردنه بازارک مابین قلل سربازارک و شاه‌نشین در سمت شرق و قلل سی‌وسه چم و بازارک در سمت غرب قرار دارد. این مسیر را نیز طی کرده و به گردنه بازارک می‌رسیم. اینجا برای دقایقی استراحت کرده و به تماشای مناظر شمالی خط‌الراس توچال می‌نشینیم. قله قلعه‌دختر، خط‌الراس کلون‌بستک تا سرکچال‌ها، خط‌الراس هرزه‌کوه تا قلل برج و خلنوها در میان غبار منطقه قابل رویت بودند.

از اینجا مسیر را بصورت خط‌الراسی به سمت غرب ادامه می‌دهیم. پس از دقایقی پیمایش، قله سی‌وسه چم را بعنوان اولین قله صعود می‌کنیم. توقف چندانی نداریم و پس از عکاسی مسیر خط‌الراس را ادامه می‌دهیم.

تا بازارک راه چندانی باقی نیست و در نزدیکی دیده می‌شود. مسیر را از روی خط‌الراس ادامه داده و یال کوچک زیر قله با یک شیب ملایم ما را به قله بازارک می‌رساند. خوشبختانه روز خنکی را پشت سر می‌گذاریم و گرما آزاردهنده نیست.

با اینکه خلق بر سر دل می نهند پا
شرمندگی نمی کشد این فرش نخ نما

بهلول وار فارغ از اندوه روزگار
خندیده ایم! ما به جهان یا جهان به ما

کاری به کار عقل ندارم به قول عشق
کشتی شکسته را چه نیازی به ناخدا

گیرم که شرط عقل به جز احتیاط نیست
ای خواجه! احتیاط کجا؟ عاشقی کجا؟

فرقی میان طعنه و تعریف خلق نیست
چون رود بگذر از همه سنگ ریزه ها

فاضل نظری

در اینجا تعدادی از دوستان قصد بازگشت می‌کنند و از ادامه برنامه انصراف می‌دهند. من نیز به اتفاق سه نفر از همنوردان مسیر خط‌الراس را به سمت غرب ادامه می‌دهم. ابتدای مسیر مسطح است و پس از مدتی ارتفاع کم می‌کنیم. مسیر خط‌الراس در محدوده قله بازارک پوشیده از سنگ و کلوخ‌هایی است که بطور معمول در برخی قسمت‌های خط‌الراس توچال دیده می‌شود.

مسیر خط‌الراس را ادامه داده و پیش از قله نودشتک بر روی صخره‌ای قرار می‌گیریم که ادامه مسیر از پیش رو ممکن نیست. در اینجا نیز یکی دیگر از همنوردان از ادامه برنامه انصراف می‌دهد و در همینجا منتظر ما می‌ماند. از سمت چپ و مقداری پایین‌تر مسیری پیدا کرده و دقایقی بعد قله نودشتک را نیز صعود می‌کنیم. روستای شهرستانک در شمال خط‌الراس و روستای رندان در سمت جنوب خط‌الراس دیده می‌شوند. همچنین در امتداد خط‌الراس و در دوردست، قله‌های مرتفع کهار و ناز قابل رویت می‌باشند.

طبق برنامه قبلی قصد داشتیم قله لوارک را نیز صعود نماییم و زمان کافی نیز داشتیم. اما بخاطر همنوردی که انتظار ما را می‌کشید و همچنین کمبود آب یکی دیگر از همنوردان، پیمایش مسیر خط‌الراس را در همینجا پایان می‌دهیم. برای صعود لوارک لازم بود که تا گردنه نودشتک فرود آمده و سپس تیغه‌های شرقی لوارک را صعود نماییم که براورد من برای صعود این قله از اینجا کمتر از یک ساعت بود.

بهرحال مسیر بازگشت را در پیش گرفته و با رسیدن به همنورد دیگرمان برای صرف ناهار توقف می‌کنیم. سپس مسیر پیموده شده را بازگشته و مجددا قله‌های بازارک و سی‌وسه چم را صعود می‌کنیم.

از میانه مسیر تراورس گردنه بازارک به اشترگردن، از محل مناسبی به سمت دره امام‌زاده داوود سرازیر شده و یک ساعته به انتهای دره می‌رسیم. بخشی از این مسیر که برای فرود مناسب‌تر از مسیر زیگزاگ اشترگردن است، شن اسکی بوده و در نهایت از کنار آبشار به دره می‌رسد.

از اینجا نیز همان مسیر صبح را به سمت روستا طی کرده و به امام‌زاده داوود می‌رسیم. پس از خواندن نماز در فضای مملو از جمعیت به سمت پارکینگ می‌رویم. ترافیک 6 ساعته! مسیر بازگشت با هم‌صحبتی و همراهی دوستان قابل تحمل می‌شود و به لطف خدا برنامه دیگری به خوبی به پایان می‌رسد. به امید دیدار..

زمان‌بندی برنامه:

• 5:30 حرکت از تهران
• 6:10 پارکینگ امام‌زاده داوود
• 6:15 شروع پیمایش
• 7:40 آبشار انتهای دره امام‌زاده داوود، توقف برای صبحانه به مدت 40 دقیقه
• 9:40 گردنه اشتر گردن، یک ربع استراحت
• 10:35 گردنه بازارک، 25 دقیقه توقف
• 11:10 قله سی‌و‌سه چم، 10 دقیقه توقف
• 11:50 قله بازارک، 30 دقیقه توقف
• 13:15 قله نودشتک، 15 دقیقه توقف
• 13:45 نیم ساعت توقف برای ناهار
• 14:45 قله بازارک
• 15:10 قله سی‌و‌سه چم
• 17:45 امام‌زاده داوود
• 18:30 حرکت به سمت تهران

نکات برنامه:

1. مسیر برنامه فاقد چشمه می‌باشد. لذا آب مورد نیاز خود را از روستا بردارید. البته در برخی گزارش‌ها به یک چشمه پیش از اشترگردن اشاره شده که به چشم من نیامد.
2. در چنین برنامه‌هایی که مسیر پیمایش کم آب است و در فصل گرم سال هم اجرا می‌شود، توجه به مصرف آب، پیش از برنامه، حین برنامه و پس از برنامه اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. در روزهای پیش از برنامه لازم است با افزایش مصرف آب، بدن خود را هیدراته نگه دارید. همچنین در حین برنامه به اندازه کافی آب به همراه داشته باشید و مصرف آن را مدیریت نمایید. در روزهای پس از برنامه نیز کمبود آب بدن را با مصرف مایعات جبران نمایید.