قله دماوند از جبهه شمال شرقی، 24 الی 26 مرداد 97

سلام و درود بر همنوردان گرامی و خوانندگان محترم

برای اولین بار می‌خواهم مطلبی را با شما در میان بگذارم..

من در درون خودم مبارزه‌ای دارم با دماوند!

با خودم می‌گویم دماوند هم برنامه‌ایست مثل برنامه‌های دیگر..

اصلا برنامه‌هایی به مراتب زیباتر و ویژه‌تر از دماوند هم هست..

اصلا امسال دماوند نمی‌روم..

تلاش می‌کنم نسبت به دماوند بی‌تفاوت باشم..

اما هر چقدر هم مثل من نسبت به دماوند بی‌رحم و سنگدل باشید باز هم اوست که شما را به سمت خود می‌کشاند و این قله نقطه عطفی در میان تجربه‌های کوهنوردی شما خواهد بود. قله‌ای که در زیبایی، عظمت، جاذبه و البته در ارتفاع و شکل خود نظیر و مانندی ندارد.

باز هم این دماوند است که من را به سمت خود فرا می‌خواند.. و این بار از مسیر شمال شرقی..

مشروح گزارش برنامه:

چهارشنبه صبح زود به همراه پنج نفر از همنوردانم با دو ماشین سواری تهران را به مقصد ناندل ترک کردیم. روستای ناندل مبدا صعود از مسیرهای شمالی و شمال شرقی بوده و برای بسیاری از کوهنوردان شناخته شده می‌باشد. در جاده هراز و پس از امام‌زاده هاشم و پلور به سمت آمل حرکت می‌کنیم. پس از تونل شماره 8 یک جاده فرعی در سمت چپ جاده به سمت روستاهای حاجی دلا، میان‌ده و ناندل می‌رود که در این تاریخ متاسفانه هیچ تابلوی مشخصی در ابتدای آن وجود نداشت. جاده پر پیچ و خم را طی کرده و به روستای ناندل می‌رسیم.

طبق هماهنگی که با آقای صالحی داشتم به منزل ایشان رفته و ماشین‌ها را در منزل ایشان پارک کردیم و آماده حرکت شدیم. از ناندل تا گوسفندسرای گردنه سر کمتر از یک ساعت نیسان سواری داریم. مسیر فوق العاده زیبایی را از داخل مه طی کرده و به گردنه سر می‌رسیم.

در گردنه سر همنوردانی که تمایل داشته باشند کوله‌های خود را به قاطرها سپرده و با یک کوله سبک و وسایل مورد نیاز به سمت جانپناه تخت فریدون حرکت می‌کنند. مسیر جاده را ادامه داده و مقداری بالاتر در کنار یک منزل سنگی که چشمه‌ای هم در آنجا وجود دارد برای صبحانه توقف می‌کنیم. سپس ادامه مسیر را از پاکوب ادامه می‌دهیم. آسمان صاف است و تابش آفتاب و گرمای هوا پیمایش مسیر را دشوارتر می‌کند. در برخی قسمت‌ها یال شمالی دماوند و جانپناه 4000 نیز در یال مجاور مشاهده می‌شود. در ادامه مسیر پاکوب دو قسمت می‌شود که از پاکوب سمت چپ ارتفاع می‌گیریم. لازم به ذکر است که پاکوب سمت راست بیشتر برای قاطرها استفاده شده و در دشت سبزه‌لش به پاکوب سمت چپ ملحق می‌شود.

مسیر نسبتا طولانی، پر شیب و با پاکوب مشخص را ادامه داده و در فواصل مناسب و زمان‌های مورد نیاز استراحت‌های کوتاهی داریم. در ادامه این مسیر به منطقه مسطح و سرسبزی به نام دشت سبزه‌لش رسیده و حدود نیم ساعت توقف می‌کنیم. در این دشت آب یخچال قابل استفاده بوده و برای شبمانی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. در اغلب موارد از این منطقه برای شبمانی پس از صعود استفاده می‌شود.

از این دشت تا جانپناه تخت فریدون در حدود یک ساعت زمان فاصله داریم. مسیر را ادامه داده و از آنجا که در اطراف جانپناه شلوغ و تعداد زیادی چادر نصب شده بود مقداری قبل از جانپناه و در سمت راست یخچال، در کنار کمپ پیشرفته دماوند محل مناسبی برای چادر زدن و شبمانی انتخاب می‌کنیم. بلافاصله چادرها را برپا کرده و هرکس به فراخور حال خود به استراحت و یا خوردن خوراکی می‌پردازد.

مقداری استراحت کرده و قبل از تاریکی هوا برای هم هوایی مقداری ارتفاع می‌گیریم و دوباره به چادرها باز می‌گردیم. کوله‌های حمله را برای صعود فردا آماده کرده و شب آرامی را پشت سر می‌گذاریم.

سحرگاهان از خواب برمی‌خیزیم و مقدمات صعود خود را فراهم می‌کنیم. شب گذشته یکی از همنوردان دچار علائم ارتفاع زدگی شده و به همین دلیل به اتفاق همسر خود در محل کمپ می‌ماند و سایر اعضای گروه به سمت قله حرکت می‌کنند. جانپناه تخت فریدون را پشت سر گذاشته و از مسیر پاکوب ارتفاع می‌گیریم که کم‌کم مهر تابان به زیبایی هرچه تمام‌تر طلوع می‌کند.

شاید مشخصه و ویژگی اصلی مسیر شمال شرقی دره و یخچال عظیم یخار باشد که متاسفانه در سال‌های اخیر از حجم این یخچال به مقدار قابل توجهی کاسته شده است. در این مسیر از روی یال سمت راست دره یخار مسیر را به سمت قله طی می‌کنیم. در مواردی که با دو پاکوب مواجه هستید پاکوب سمت راست یا همان پاکوبی که از دره فاصله دارد را انتخاب نمایید. بخصوص در مسیر بازگشت امکان اشتباه و مواجه شدن با مخاطره و مشکل وجود دارد. در این مسیر و از برخی قسمت‌ها جانپناه 5000 بر روی یال شمالی در سمت راست دیده می‌شود.

با افزایش ارتفاع مسیر پاکوب از میان صخره‌ها و سنگ‌ها عبور می‌کند که البته نیازی به دست به سنگ شدن نیست. مسیر را از پاکوب و از روی یال طی می‌کنیم و با عبور از چند تپه سنگی و صخره‌ای که در برخی جاها هم مسیر باریک می‌شود و با پایان یال مشرف به دره یخار به بام برفی دماوند می‌رسیم.

بام برفی پهنه‌ای برفی است که از شمال غربی تا شمال شرقی دماوند از ارتفاع 5300 متر به بالا کشیده شده و یخچال‌های شمالی دماوند شامل دوبیسل و سیوله نیز در اینجا به هم می‌رسند که با توجه به شکل آن به یخچال عروسک‌ها نیز مشهور است. البته متاسفانه در سال‌های اخیر از حجم برف آن به مقدار قابل ملاحظه‌ای کاسته شده است.

در ادامه لازم است از روی یک یخچال به سمت راست تراورس کنیم. قسمت‌های پایینی یخچال عرض کمتری دارد و برای عبور مناسب‌تر است. از اینجا به بعد بر شیب مسیر افزوده شده و از سرعت گروه می‌کاهد و لازم است در فواصل کوتاه‌تری توقف کرده و مقداری استراحت کنیم. همچنین این قسمت از مسیر ریزشی بوده و بطور مستمر با خطر ریزش سنگ مواجه است. با تردد کوهنوردان در ارتفاعات بالاتر هر از گاهی سنگ‌ها بصورت خطرناکی ریزش می‌کنند و لازم است به این مسئله توجه شود. در ادامه مسیر و هرازگاهی با تغییر وزش باد بوی گوگرد به مشام می‌رسد و مژده صعود می‌دهد.

هرچه بالاتر می‌رویم به یال شمالی نزدیک‌تر می‌شویم تا اینکه دقایقی قبل از رسیدن به قله مسیر شمالی و شمال شرقی به هم ملحق می‌شوند. با ادامه مسیر بر فراز بام ایران زمین و دماوند باشکوه و زیبا قرار می‌گیریم. باز هم صعودی دیگر و باز هم حس وصف ناشدنی دیگر..

قطعا حس همنوردی که برای اولین بار صعود می‌کند متفاوت است. او با تلاش و همت بالای خود صعود کرده و ترکیبی از حس شادی، غرور و تواضع!، خستگی و نشاط همراه با افتخار را در خود دارد. ساعتی بر فراز قله هستیم و ضمن بازدید از قسمت‌های مختلف مانند کاسه قله و دهانه گوگردی به ثبت این خاطره و عکاسی می‌پردازیم.

 مسیر بازگشت را از همان مسیری که صعود کردیم در پیش می‌گیریم. فقط لازم است در چند قسمت به مواردی توجه کنید. اکثر حوادث و رخدادهای دلخراش در مسیرهای بازگشت رخ می‌دهد و این ناشی از خستگی و از دست رفتن انرژی و عدم توان تصمیم‌گیری صحیح و مناسب در این وضعیت است. لازم است توجه داشته باشید که به سمت مسیر شمال شرقی بازگردید. در همان ابتدا مسیر شمال شرقی از مسیر شمالی جدا می‌شود و لازم است به این مورد توجه شود که به سمت یال شمال شرقی بروید. در همین روزها فردی که می‌خواسته از مسیر جنوبی بازگردد به اشتباه در مسیر شمالی قرار گرفته! و متاسفانه به داخل یخچال‌ها سقوط کرده است.

هنگام فرود مراقب باشید که با گام‌برداری خود سنگ‌ها را جابجا نکنید تا احتمال سقوط آن‌ها بر روی کوهنوردان پایین‌تر کاهش یابد. پس از بام برفی و رسیدن به تپه‌های سنگی و صخره‌ای بهترین مسیر را برای فرود انتخاب کنید و توجه داشته باشید که به سمت یخچال یخار منحرف نشوید. قطعا انتخاب مسیر مناسب نیاز به دانش و تجربه کافی در کوهنوردی دارد. در مسیر بازگشت و در اغلب موارد مسیر پاکوب از روی یال و یا سمت چپ یال می‌باشد. همچنین عجله در کاهش ارتفاع ضمن تشدید علائم ارتفاع زدگی احتمال خطا در انتخاب مسیر را افزایش می‌دهد.

با عبور از تپه‌های سنگی در مسیر جانپناه تخت فریدون قرار گرفته و سپس به سمت محل استقرار چادرها می‌رویم. پیش بینی کرده بودم که بلافاصله چادرها را جمع کرده و به سمت ناندل بازگردیم که بدلیل خستگی یکی از همنوردان تصمیم گرفتم شب را استراحت کرده و صبح فردا بازگردیم.

شب خوبی را در ارتفاع 4400 متری جانپناه تخت فریدون میگذرانیم و استراحت می‌کنیم. صبح و با طلوع آفتاب کمپ خود را جمع کرده و کوله‌ها را بازچینی می‌کنیم و به سمت گردنه سر حرکت می‌کنیم. از گردنه سر نیز با نیسانی که از پیش هماهنگ کرده بودیم راهی ناندل می‌شویم. پس از رسیدن به منزل آقای صالحی نیز آماده حرکت شده و به سمت تهران بازمی‌گردیم.

این صعود را به همنوردان خوب و پرتوانم تبریک می‌گویم. جبهه شمال شرقی یکی از زیباترین مسیرهای صعود دماوند و البته یکی از طولانی‌ترین مسیرهای اصلی صعود این قله می‌باشد. خداوند را بخاطر این برنامه زیبا و این صعود عالی که با موفقیت و سلامتی همه همنوردانم همراه بود سپاسگزارم و امیدوارم این گزارش برای شما خوانندگان مفید باشد. به امید دیدار..

زمان‌بندی برنامه:

چهارشنبه

4:30 حرکت از تهران

7:30 ناندل

8:00 سوار بر نیسان به سمت گردنه سر

8:45 گردنه سر

9:15 حرکت به سمت جانپناه تخت فریدون

9:30 توقف کنار “منزل” سنگی برای صبحانه به مدت نیم ساعت

13:30 دشت سبزه لش، نیم ساعت استراحت

15:00 کمپ پیشرفته دماوند (جانپناه تخت فریدون)

پنجشنبه

6:00 حرکت به سمت قله

11:30 ابتدای بام برفی

12:40 قله

13:30 فرود

18:00 کمپ پیشرفته دماوند (جانپناه تخت فریدون)

جمعه

9:00 حرکت به سمت گردنه سر

12:10 گردنه سر

12:40 سوار بر نیسان به سمت ناندل

13:30 ناندل

14:00 حرکت به سمت تهران

18:00 تهران

نکات برنامه:

• آب آشامیدنی مورد نیاز خود برای کل برنامه را از ناندل و یا گردنه سر بردارید. آب یخچال نزدیک جانپناه در شرایط اضطراری و با تمهیدات لازم قابل شرب می‌باشد و در ساعت‌های انتهایی شب تا صبح یخ می‌زند.
• خانواده محترم صالحی و برخی از اهالی ناندل با کوهنوردان همکاری می‌کنند. حتما قبل از عزیمت به ناندل با یکی از این دوستان تماس گرفته و برای نیسان و قاطر و در صورت نیاز اقامت در ناندل و پارکینگ خودرو با ایشان هماهنگی نمایید.
• شب قبل از صعود یک شام سبک مانند سوپ‌های آماده مصرف کنید که هم انرژی و هم آب مورد نیاز بدن شما را تامین کند.
• مسیر صعود کم خطر است و بدون مشکل خاصی می‌توان صعود کرد. البته کاهش هوشیاری و یا از دست دادن توان و انرژی به شدت ضریب خطر را افزایش می‌دهد.
• مسیر طولانی است و در اکثر قسمتها با مسیرهای پرشیب مواجه هستیم. از گردنه سر تا جانپناه 5.7 کیلومتر و از جانپناه تا قله 3.6 کیلومتر مسافت مسیر پیمایش می‌باشد.
• توصیه می‌کنم در این برنامه با کسی همراه شوید که از دانش و تجربه کافی برخوردار بوده و همچنین تجربه صعود از این مسیر را نیز داشته باشد.
• ارتفاع قله 5670 متر، جانپناه تخت فریدون 4380 متر، گردنه سر 2870 متر و روستای ناندل 2700 متر می‌باشد.